Ngành Kinh tế số – NTTU, đào tào nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số của xã hội

Trường Đại học Nguyễn Tất Thành xây dựng chương trình đào tạo ngành Kinh tế số trình độ đại học dựa trên việc phân tích nhu cầu nguồn nhân lực các ngành đào tạo, trong đó có ngành Kinh tế số với yêu cầu về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số, lấy khoa học công nghệ làm trọng tâm để phát triển đất nước mà Đảng và Nhà nước đã đề ra trong thời gian tới.

Kinh tế số được coi là một trong những động lực tăng trưởng trong những thập niên tới, cho phép Việt Nam đạt mục tiêu trở thành nền kinh tế thu nhập cao vào năm 2045. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GDP năm 2023 là 12,33%; mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số sẽ chiếm 20% GDP của cả nước, đến năm 2030 kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP^[1]. Trong lĩnh vực sáng tạo và chuyển đổi số, Việt Nam tiếp tục đứng trong nhóm 50 nước dẫn đầu với thứ hạng 46 trong Chỉ số Đổi mới Sáng tạo của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới năm 2023, tăng 2 bậc so với năm 2022. Bên cạnh đó, tốc độ phát triển kinh tế số của Việt Nam là nhanh nhất Đông Nam Á trong hai năm liên tiếp (28% vào năm 2022 và 19% vào năm 2023), vượt gấp 3,5 lần tốc độ tăng trưởng GDP^[2].

Việt Nam cũng nằm trong nhóm 10 nước dẫn đầu về số lượng lượt tải mới ứng dụng di động trong 2 năm liên tiếp, với tăng trưởng 46% người dùng trên các nền tảng số. Các cơ quan và bộ ngành đã thành công trong việc đơn giản hóa 2.500 quy định kinh doanh và 528/1.086 thủ tục hành chính liên quan đến công dân, tăng cường kết nối và chia sẻ dữ liệu để giải quyết hiệu quả các vấn đề liên ngành. Ngày 13/4/2025 Chính phủ ban hành Nghị định Số: 88/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Nghị Quyết số 193/2025/QH15 ngày 19 tháng 02 năm 2025 của Quốc Hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển KH, CN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia³. Nghị định 88/2025/NĐ-CP đã thể hiện rõ tinh thần đột phá trong chính sách phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia. Với những quy định linh hoạt, sát thực tiễn và ưu tiên hỗ trợ các tổ chức khoa học, cơ sở giáo dục đại học, Nghị định này là động lực mạnh mẽ để thúc đẩy hệ sinh thái nghiên cứu đổi mới sáng tạo, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế tri thức, xã hội số mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Với tốc độ tăng trưởng như hiện nay, kinh tế số Việt Nam có thể đạt mục tiêu 20% GDP vào năm 2025. Nền kinh tế số của Việt Nam được dự báo có thể đạt 74 tỷ USD vào năm 2030 và đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế. Để thực hiện chuyển đổi số hiệu quả và bền vững, giúp thực hiện thành công các mục tiêu trong Chương trình chuyển đổi số Quốc gia thì rất cần nguồn nhân lực số. Tuy nhiên, thực tế hiện nay nhân lực số ở nước ta còn hạn chế. “Muốn có đủ nhân lực số thì từ nay đến năm 2030 mỗi năm phải đào tạo được khoảng 150.000 nhân lực số có trình độ từ cao đẳng trở lên. Hiện tại, mỗi năm mới đào tạo được 65.000 người, tức là chưa được 50% nhu cầu” – Bộ Thông tin và Truyền thông dẫn chứng4.

Đất nước ta đang đứng trước yêu cầu cần có chủ trương, quyết sách mạnh mẽ, mang tính chiến lược và cách mạng để tạo xung lực mới, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, để đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới . Đó chính là lý do Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị được ký ban hành và chỉ đạo từ ngày 22/12/20245. Nội dung Nghị quyết khẳng định về sự đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Một số chỉ đạo chính trong Nghị quyết trích dẫn như sau:

(1) Đẩy mạnh phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng số, công nghệ số trên nguyên tắc “hiện đại, đồng bộ, an ninh, an toàn, hiệu quả, tránh lãng phí”; làm giàu, khai thác tối đa tiềm năng của dữ liệu, đưa dữ liệu thành tư liệu sản xuất chính, thúc đẩy phát triển nhanh cơ sở dữ liệu lớn, công nghiệp dữ liệu, kinh tế dữ liệu.

(2) Phát huy tối đa tiềm năng, trí tuệ Việt Nam gắn với nhanh chóng tiếp thu, hấp thụ, làm chủ và ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến của thế giới; đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng, chú trọng nghiên cứu cơ bản, tiến tới tự chủ và cạnh tranh về công nghệ ở một số lĩnh vực Việt Nam có nhu cầu, tiềm năng, lợi thế.

Nghị quyết xác định tầm nhìn đến năm 2045, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Việt Nam có quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP; là một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới; thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Công văn Số 562/BKHCN-VCL về việc Hướng dẫn nội dung làm rõ định nghĩa, nội hàm, lượng hóa các khái niệm mới trong Nghị quyết số 57-NQ/TW6. Ngày 31/3/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Công văn số 562/BKHCN-VCL về việc hướng dẫn nội dung làm rõ định nghĩa, nội hàm, lượng hóa các khái niệm mới trong Nghị quyết 57-NQ/TW. Cụ thể, văn bản đã làm rõ các định nghĩa, nội hàm của: (1) Bản sao số của thành phố; (2) Năng lực cạnh tranh số quốc gia; (3) Kinh tế dữ liệu; (4) Học tập số; (5) Năng lực số; (6) Doanh nghiệp (DN) công nghệ số Việt Nam ngang tầm DN công nghệ của các nước tiên tiến. Cùng với đó, hướng dẫn cũng nêu rõ các đề xuất cách thức tổ chức thực hiện các nội dung trên cho các bộ, ngành, địa phương, các DN công nghệ số.

Việt Nam, với quy mô dân số lớn và sự thích ứng nhanh chóng của người dân với công nghệ mới, có cơ hội lớn để thúc đẩy kinh tế số và xã hội số theo lộ trình của chiến lược quốc gia. Để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, cần chú trọng gắn kết ba khâu: đào tạo, sử dụng, đãi ngộ. Việc đào tạo phải dựa trên xu hướng, nhu cầu phát triển của nền kinh tế Việt Nam, đúng địa chỉ sử dụng; tiếp cận cách làm hay của thế giới. Với triết lý đào tạo: Thực học – Thực hành – Thực danh – Thực nghiệp, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành với định hướng trở thành Đại học khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. CTĐT ngành Kinh tế số được xây dựng với mục tiêu phát triển toàn diện người học trở thành một công dân tích cực, có năng lực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, hội nhập, có sức cạnh tranh cao trong thị trường lao động trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, CTĐT ngành Kinh tế số cũng trang bị cho sinh viên kiến thức nền tảng vững chắc, kỹ năng công nghệ tiên tiến và trải nghiệm thực tế từ các dự án cùng doanh nghiệp hàng đầu. Sau khi ra trường sinh viên có thể trở thành chuyên gia chuyển đổi số, người tiên phong trong marketing số hay thậm chí là chủ của một startup trong lĩnh vực kinh tế số.

Ngành Kinh tế số (Chuyên ngành Kinh doanh số) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cấp thiết của nền kinh tế số trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay. Với chương trình đào tạo theo định hướng Thực học – Thực hành – Thực danh – Thực nghiệp, sinh viên không chỉ được trang bị kiến thức nền tảng vững chắc về kinh tế số mà còn có cơ hội trải nghiệm thực tế thông qua các dự án hợp tác với doanh nghiệp hàng đầu. Điều này giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng công nghệ tiên tiến, khả năng phân tích dữ liệu, tư duy sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể tự tin đảm nhiệm vai trò chuyên gia chuyển đổi số, nhà tiếp thị số hoặc nhà sáng lập startup trong lĩnh vực kinh tế số, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số Việt Nam và hội nhập toàn cầu.

Ngành Kinh tế số là ngành học trang bị cho người học kiến thức, kỹ năng liên quan đến việc sử dụng thông tin được số hóa để phân bổ nguồn lực, đẩy mạnh năng suất, góp phần tăng trưởng kinh tế chất lượng cao. Đây là ngành nghiên cứu về cách sử dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, blockchain và big data để phân tích dữ liệu và đưa ra các quyết định kinh tế thông minh. Do đó, người học tốt nghiệp cử nhân ngành Kinh tế số có nền tảng vững về kinh tế, có kỹ năng thành thạo về công nghệ, có khả năng ứng biến linh hoạt với sự biến động của nền kinh tế của thời đại 4.0 sẽ có khả năng phân tích dữ liệu, đưa ra quyết định chiến lược dựa trên số liệu và góp phần dự báo xu hướng kinh tế một cách chính xác. Các vị trí này thường có mức thu nhập cao và tiềm năng phát triển sự nghiệp lớn, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước, bắt kịp sự phát triển của công nghệ thông tin trong môi trường kinh doanh toàn cầu.

Một số hình ảnh hoạt động của Khoa Quản trị Kinh doanh, trường Đại học Nguyễn Tất Thành:

[1] Theo kết quả đo lường của Tổng cục Thống kê, tỷ trọng giá trị tăng thêm của KTS trong GDP các năm từ 2020 – 2023 lần lượt là 12,66%, 12,88% 12,63% và 12,33%; trong đó, ngành KTS lõi đóng góp 7,42% (chiếm 60,19%), số hóa các ngành khác đóng góp 4,91% (chiếm 39,81%).

[2] Diễn đàn quốc gia Phát triển kinh tế số và xã hội số 2024.

³ Nghị định Số: 88/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Nghị Quyết số 193/2025/QH15 ngày 19 tháng 02 năm 2025 của Quốc Hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển KH, CN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia.

4 Thông tin của Bộ Thông tin và Truyền thông  tại cuộc họp Chính phủ tháng 5/2023.

5 Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

6 Công văn Số: 562/BKHCN-VCL về việc Hướng dẫn nội dung làm rõ định nghĩa, nội hàm, lượng hóa các khái niệm mới trong Nghị quyết số 57-NQ/TW.