TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM 5 THÁNG ĐẦU NĂM 2025

Trong 5 tháng đầu năm 2025, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực, với nhiều tín hiệu khả quan từ xuất khẩu, đầu tư và sản xuất công nghiệp. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê và Bộ Công Thương, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14% và nhập khẩu tăng 17,5%. Cán cân thương mại xuất siêu 4,67 tỷ USD, thấp hơn so với năm 2024 nhưng vẫn duy trì mức ổn định.

Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, với kim ngạch 57,2 tỷ đô la, chiếm hơn 31% và tạo ra thặng dư 49,9 tỷ USD (tăng 28,5% so cùng kỳ). EU là thị trường thứ hai với thặng dư 16,3 tỷ USD, tiếp theo là Nhật Bản với 0,9 tỷ USD. Ngược lại, Việt Nam vẫn phụ thuộc lớn vào nhập khẩu từ Trung Quốc (69,4 tỷ USD, nhập siêu 45,9 tỷ USD, tăng 40,3%), Hàn Quốc (12,3 tỷ USD), và ASEAN (6,5 tỷ USD)  Các thị trường chính này đều đóng góp đáng kể vào cán cân thương mại của Việt Nam.

Một điểm đáng chú ý là sự đóng góp của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), chiếm tới 72,5% tổng kim ngạch xuất khẩu, đạt 130,61 tỷ USD (tăng 14,5%), trong khi khu vực kinh tế trong nước đạt 49,62 tỷ USD (tăng 12,5%). Điều này phản ánh niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế vào môi trường kinh doanh của Việt Nam và cũng khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của các doanh nghiệp đa quốc gia trong ngành công nghiệp chế biến. Ngành công nghiệp chế biến chiếm tới 88,2% tổng lượng xuất khẩu, tương đương 158,93 tỷ USD; còn lại là các nhóm nông – thuỷ sản, lâm sản và nhiên liệu – khoáng sản.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả tích cực, xuất khẩu của Việt Nam đang đối diện với rủi ro lớn từ chính sách thương mại của Hoa Kỳ. Từ tháng 4/2025, Tổng thống Donald Trump đã ban hành loạt thuế “Liberation Day tariffs”, trong đó dự kiến áp mức thuế đặc biệt lên đến 46% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Việt Nam, đặc biệt là hàng công nghệ. Dù hiện tại chính sách này đang trong giai đoạn tạm hoãn đến ngày 9/7/2025 để đàm phán, nhưng tâm lý thị trường đã bị ảnh hưởng. Nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm áp thuế, khiến kim ngạch xuất khẩu riêng tháng 5 tăng vọt lên 39,6 tỷ USD (tăng 17% so với tháng 5/2024), nhập khẩu xấp xỉ 39 tỷ USD, và xuất siêu tháng là 0,56 tỷ USD. Thặng dư thương mại với Mỹ trong tháng 5 đạt đến 12,2 tỷ USD (tăng 42%), tạo áp lực cho đàm phán về thuế quan.

Trước rủi ro bị áp thuế, Chính phủ Việt Nam đã có loạt động thái chủ động: tăng cường đàm phán song phương với Hoa Kỳ, cam kết minh bạch hóa nguồn gốc xuất xứ để tránh cáo buộc “né thuế Trung Quốc”, đồng thời hạ thuế nhập khẩu một số mặt hàng từ Mỹ để tạo điều kiện cân bằng cán cân thương mại. Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng khuyến nghị doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh khai thác các thị trường tiềm năng trong khối CPTPP, RCEP và Ấn Độ.

Về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 5 tháng đầu năm tăng 3,21%, vẫn nằm trong ngưỡng kiểm soát của Chính phủ. Thu ngân sách đạt gần 1,14 triệu tỷ đồng, bằng 57,9% dự toán năm, tăng 24,5%.

Nhìn chung, kinh tế Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, với sự đóng góp mạnh mẽ từ xuất khẩu, đầu tư và sản xuất công nghiệp. Dù còn nhiều thách thức như nhập siêu từ Trung Quốc và áp lực chính sách từ Mỹ, nhưng nội lực về công nghiệp chế biến và sự năng động trong xuất khẩu là yếu tố then chốt giúp Việt Nam duy trì đà phát triển bền vững trong năm 2025.

Đoàn Thị Hương Thảo